🏉 Makattan Gelen Kan Orucu Bozar Mı
Kançıksa dahi tedavi için ustura gibi kesici bir aletle derinin çizilmesi halinde ise oruç bozulmaz. 4. Cinsel birleşmeye hazırlayıcı hareketler veya el ile tatmin sırasında meni veya mezi gelmesi. Böyle bir hareket olmaksızın ısrarlı bakma neticesinde meni gelmesi orucu bozar, sadece mezi gelmesi bozmaz.
Oruçtutan vatandaşlar, hangi durumlarda oruçlarının bozulacağını araştırıyor. Onlardan biri de dişten kan gelme durumunda oruçların bozulup bozulmayacağı araştırılıyor. Diş kanamasının belli bir nedeninin olabileceği gibi gün içinde ansızın da insanın başına gelebilir. Vatandaşlar, oruçluyken dişten kan gelirse oruç bozulur mu sorusunun yanıtını arıyor
Kanvermenin orucu bozup bozmayacağı konusunda, Peygamberimiz (asm)’den rivayet edilen “Hacamat yapanın ve yaptıranın orucu bozulur.” (Ebû Davûd, Sıyam, 28) hadisinden hareketle bazı İslâm alimleri kan vermekle orucun bozulacağını söylemişlerdir.
ORUÇ - Oruç tutmak konusu oldukça hassas bir konudur. Özellikle orucu bozan ve bozmayan durumlar birbirine karıştırılır. Genel olarak vücuttan içeriye giren orucu bozar, vücuttan dışarı çıkan ise orucu bozmaz diye bilinmektedir. Oruç bozulursa ne yapılması gerektiği de merak edilmektedir.
Bu itibarla kadınların fercinden kullanılan fitiller, orucu bozmaz. Makattan kullanılan fitiller ise, her ne kadar sindirim sistemine dâhil olmakta ise de, sindirim ince bağırsaklarda tamamlandığı, fitillerde gıda verme özelliği bulunmadığı ve makattan fitil almak, yemek ve içmek anlamına gelmediği için, orucu bozmaz.
Oruçlu iken kan vermek ve vücuda kan almak orucu bozar mı? Ramazan’da oruçlu iken kan verenin orucu bozulmaz (İbn Kudâme, el-Muğnî, IV, 50-52). Vücuda kan almak ise, beslenme, gıda
Kum, toprak, maden gibi gıda ve deva olmayanlar ise orucu bozar, fakat kefaret gerektirmez. (Redd-ül-muhtar) Gıda ve deva olanların serumla, iğneyle verilmesi orucu bozar, kefaret değil kaza gerektirir. Mesela açık yaraya konulan sıvı ilaç emilirse, orucu bozar, fakat kefaret gerekmez. Astım spreyinin içinde ilaç olduğu için bozar.
Orucu Bozan Şeyler ve Kaza Gerektiren Durumlar. 1- Boğaza kar ve yağmur kaçması, 2- Astım spreyi kullanmak, 3- Zorla bozdurulmak, 4- Buruna sıvı ilaç koymak, 5- Burnuna kolonya çekmek
Hepsi dört mezhepte de orucu bozar. Fıkıh kitaplarında gıda veya deva [ilaç] olan bir şeyi yutmak orucu bozar deniyor. Kum, toprak, maden gibi gıda ve deva olmayanlar ise orucu bozar, fakat kefaret gerektirmez. (Redd-ül-muhtar) Gıda ve deva olanların serumla, iğneyle verilmesi orucu bozar, kefaret değil kaza gerektirir.
m2U6JMY. Kan aldırmak , anjiyo yaptırmak ya da diyalize girmek orucu bozar mı? Diyanet işleri orucu bozan şeyler konusunda fetvalar verdi. İşte orucu bozan ve bozmayan durumlar. Abone ol Diş fırçalamak , kulak ya da göz damlası kullanmak, iğne olmak ve kan vermek orucu bozar mı? Diyalize girenlerin orucu sayılır mı adet geciktirici hap kullanarak oruç tutulabilir mi? Diyanet işleri başkanlığı orucu bozan şeyler ve bozmayan durumlar hakkında fetvalar verdi. İşte Diyanete sorulan konulardaki fetvalar; KAN ALDIRMAK ORUCU BOZAR MI? Kan aldırmak orucu bozmaz. Nitekim Hz. Peygamber, ihramlı iken ve oruçlu bulunduğu sırada kan aldırmıştır. Ayrıca Hz. Peygamber “Üç şey vardır orucu bozmaz Kan aldırmak, kusmak, ihtilam olmak” buyurmuştur. AKAPUNKTUR ORUCU BOZAR MI? Akupunktur; vücutta belirli noktalara iğne batırmak suretiyle çeşitli hastalıkları tedavi etme metodudur. Akupunktur uygulanması hâlinde, vücudun beslenmesi, gıda alması söz konusu olmadığından, akupunktur yaptırmak orucu bozmaz. MERHEM , KREM VEYA İLAÇLI BANT KULLANMAK ORUCU BOZAR MI? Deri üzerindeki gözenekler ve deri altındaki kılcal damarlar yoluyla vücuda sürülen yağ, merhem ve benzeri şeyler emilerek kana karışmaktadır. Ancak cildin bu emişi, çok az ve yavaş olmaktadır. Diğer taraftan bu yeme içme anlamına da gelmemektedir. Bu itibarla, deri üzerine sürülen merhem, yapıştırılan ilaçlı bantlar orucu bozmaz. ORUÇLUYKEN MORFİNLİ DİŞ TEDAVİSİ ORUCU BOZAR MI? Oruçlu bir kimsenin morfinli veya morfinsiz olarak dişlerini tedavi ettirmesi veya çektirmesi orucu bozmaz. Ancak tedavi esnasında, kan veya tedavide kullanılan maddelerden herhangi bir şeyin yutulması orucu bozar. SERUM , İĞNE YAPTIRMAK VE KAN VERMEK ORUCU BOZAR MI? İğnenin orucu bozup bozmayacağı, kullanılış amacına göre değerlendirilebilir. Ağrıyı dindirmek, tedavi etmek, vücudun direncini artırmak, gıda vermek gibi amaçlarla enjeksiyon yapılmaktadır. Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmazlar. Ancak gıda ve/veya keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar. Hastaya serum veya kan verilmesi de, aynı hükme tabidir. DİYALİZE GİRMEK ORUCU BOZAR MI? Böbrek yetmezliği hastalarına uygulanan diyaliz, periton diyalizi, hemodiyaliz olmak üzere iki çeşittir. Periton diyalizi, karın boşluğuna verilen özel bir solüsyon aracılığı ile, hastanın kendi karın zarı kullanılarak, kanın zararlı maddelerden arındırılması ve sıvı dengesinin sağlanması işlemidir. Hemodiyaliz ise, kanın vücut dışında bir makina yardımı ile temizlenip vücuda geri verilmesi işlemidir. Kan, bir iğne aracılığı ile hastanın kolundan alınır. Hemodiyaliz makinası, diyalizör denen bir filtreden kanı sürekli geçirerek zararlı maddeleri ve fazla suyu filtre eder. Filtre edilen temiz kan, ikinci bir iğne ile hastanın damarına geri verilir. Bu işlem yapılırken bazen gıda içerikli sıvı verilmesi gerekmektedir. Buna göre hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmaz. Diğer diyaliz çeşitlerinde ise, vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozulur. ANJİYO YAPILMASI ORUCU BOZAR MI? Halk arasında anjiyo anjiyografi olarak bilinen operasyon, teşhise veya tedaviye yönelik olarak uygulanmaktadır. Anjiyografi, vücut damarlarının görüntülenmesi demektir. Damar içine, damarların görünür hâle gelmesini sağlayan ve kontrast madde olarak tanımlanan ilaç verilerek, anjiyogram adı verilen filmler elde edilir. Anjiyografi sayesinde organları besleyen damarlar görüntülenerek damar hastalıkları veya bu damarlardan beslenen organlara ait tanı koydurucu bilgiler edinilir. Tedaviye yönelik olarak uygulanan anjiyonun klasik yöntemi, anjiyoplastidir. Bu ise, dar veya tam tıkalı damarların balon ya da stent denilen özel araçlarla tekrar açılması için yapılır. Bu bilgiler ışığında gerek anjiyografi, gerekse anjiyoplasti operasyonlarında yemek ve içmek anlamı bulunmadığından, oruç bozulmaz. BİYOPSİ YAPTIRMAK ORUCU BOZAR MI? Tahlil amacıyla vücudun herhangi bir organından parça alınması biyopsi, orucu bozmaz. SUSUZ OLARAK HAP YUTMAK ORUCU BOZAR MI? Oruçlu bir kimse meşru mazeret olmaksızın gıda veya ilaç cinsinden bir şeyi ister su ile, ister susuz olarak yer veya içerse orucu bozulur ve kefaret gerekir. Ancak oruç bozmayı mübah kılacak ölçüde bir rahatsızlık sebebiyle ilaç alınmış ise oruç bozulur ve kendisine yalnız kaza gerekir, kefaret gerekmez. DİŞ FIRÇALAMAK ORUCU BOZAR MI? Diş fırçalamakla oruç bozulmaz. Bununla birlikte, diş macununun veya suyun boğaza kaçması hâlinde oruç bozulur ve kazası ge- rekir. Orucun bozulma ihtimali dikkate alınarak, dişlerin imsaktan önce ve iftardan sonra fırçalanması uygun olur. KULAK DAMLASI VEYA KULAK YIKATTIRMAK ORUCU BOZAR MI? Kulak ile boğaz arasında da bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak zarı bu kanalı tıkadığından, su veya ilaç boğaza ulaşmaz. Bu nedenle kulağa damlatılan ilaç veya kulağın yıkattırılması orucu bozmaz. Kulak zarında delik bulunsa bile, kulağa damlatılan ilaç, kulak içerisinde emileceği için, ilaç ya hiç mi- deye ulaşmayacak ya da çok azı ulaşacaktır. Daha önce de belirtildiği gibi, bu miktar oruç-ta affedilmiştir. Ancak kulak zarının delik olması durumunda, kulak yıkattırılırken suyun mideye ulaşması mümkündür. Bu itibarla, orucu bozacak kadar suyun mideye ulaşması hâlinde oruç bozulur. ORUCU BOZAN ŞEYLER -Yolculuk, hastalık, ileri derecede yaşlılık gibi meşru bir mazerete dayalı olarak bozulan orucun, sadece kaza edilmesi gerekir. Ayrıca, kasıt olmaksızın yemek-içmek; beslenme amacı ve anlamı taşımayan, yenilip içilmesi mutat olmayan şeylerin tüketilmesi orucu bozar ve durum kazayı gerektirir. Ramazanda bir mazeret olmaksızın tutulmayan oruçlar, günü gününe kaza edilir. Ancak mazeretsiz olarak Ramazan orucunu tutmamak büyük günah olup ayrıca bundan dolayı tövbe istigfarda bulunmak gerekir. KEFARET ORUCU GEREKTİREN DURUMLAR Oruç kefareti , Ramazan orucunun, mazeretsiz olarak bozulması sebebi ile bir ceza olarak, Ramazan dışında iki kameri ay veya altmış gün oruç tutmaktır. Meşru bir mazeret bulunmaksızın yemek içmek , cinsel ilişkide bulunmak orucu bozar ve bu şekilde bozulan orucun kaza edilmesi gerekir. Eğer bu şekilde bozulan oruç Ramazan orucuysa kefaret orucu tutmayı gerektirir. Kefaret orucu tutmayan kişi bunun yerine 60 fakiri bir gün ya da bir fakiri 60 gün boyunca doyurmalıdır. Kefaret orucu sırasında adet gören kadırlar oruca ara verirler. Adet dönemi biter bitmez ise kefaret orucuna devam ederek 60 günü tamamlamalıdırlar. Şafii mezhebine göre mazeretsiz olarak Ramazan orucunun yeme-içme ile bozulması durumunda kefaret değil, sadece kaza gerekir. UNUTURAK YEMEK YA DA İÇMEK ORUCU BOZAR MI? Unutarak yemek, içmek orucu bozmaz. Peygamber Efendimiz, “Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, icerse orucunu tamamlasın, bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş içirmiştir' buyurmuştur. Unutarak yiyen içen kişi oruçlu olduğunu hatırladığı anda hemen ağzındakileri çıkarıp yıkar ve orucuna devam eder. Oruçlu olduğunu hatırladıktan sonra yiyip içmeye devam etmek kişinin orucunu bozar. KUSMAK ORUCU BOZAR MI? Kendiliğinden kusmakla oruç bozulmaz. Ancak kişinin kendi isteği ve müdahalesiyle meydana gelen kusma, “ağız dolusu” olması hâlinde, orucu bozar. SAĞLIK SORUNLARINDA HANGİ DURUMLARDA ORUÇ BOZULUR Tıbbın gelişmesi ile günümüzde pek çok yeni muayene ve tedavi yöntemleri ortaya çıkmıştır. Bunların bir kısmı orucu bozmakta, bir kısmı ise bozmamaktadır. Bu yöntemlerle ilgili belli başlı sorular ve cevapları şöyledir ASTIM HASTALARINDA OKSİJEN SPREYİ ORUCU BOZAR MI? Akciğer hastalarının kullandıkları spreyden, bir kullanımda 1/20 ml. gibi çok az bir miktar ağıza sıkılmaktadır. Bunun da önemli bir kısmı ağız ve nefes boruları cidarında emilerek yok olmaktadır. Bundan geriye bir miktarın kalıp tükrük ile mideye ulaştığı konusunda kesin bir bilgi de yoktur. Abdest alırken ağızda kalan su ile kıyaslandığında, bu miktarın çok az olduğu görülmektedir. Hâlbuki oruçlu, abdest alırken ağzına verdiği sudan geri kalan miktarın mideye ulaşması hâlinde orucun bozulmayacağı konusunda hadis Dârimî, “Savm”, 21 ve İslâm bilginlerinin icmaı vardır. Hz. Peygamber’in oruçlu iken misvak kullandığı, sahih hadis kaynaklarında yer almaktadır Buharî, “Savm”, 27. Diğer taraftan, “kesin olarak bilinen, şüphe ile bozulmaz” kaidesi gereğince, mideye ulaşıp ulaşmadığı konusunda şüphe bulunan söz konusu madde ile oruç bozulmaz. Bu itibarla astımlı hastaların, rahat nefes almalarını sağlamak amacıyla ağza püskürtülen oksijenli ilaç, orucu bozmaz. GÖZ DAMLASI KULLANMAK ORUCU BOZAR MI? Uzman göz doktorlarından alınan bilgilere göre, göze damlatılan ilaç miktar olarak çok az 1 mili- litrenin 1/20’si olan 50 mikrolitre olup, bunun bir kısmı gözün kırpılmasıyla dışarıya atılmakta, bir kısmı gözde, göz ile burun boşluğunu birleştiren kanallarda ve mukozasında mesamat yolu ile emilerek vücuda alınmaktadır. Damlanın yok denilebilecek kadar çok az bir kısmının, sindirim kanalına ulaşma ihtimali bulunmaktadır. Bu bilgiler, yukarıdaki bilgilerle birlikte değerlendirildiğinde, göz damlası orucu bozmaz. BURUN DAMLASI KULLANMAK ORUCU BOZAR MI? Tedavî amacıyla burna damlatılan ilacın bir damlası, yaklaşık 0,06 cm ’tür. Bunun bir kısmı da burun çeperleri tarafından emil- mekte olup, çok az bir kısmı ise mideye ulaşmaktadır. Bu da, dinî açıdan abdestte ağza su vermede olduğu gibi af kapsamında değerlendirildiğinden orucu bozmaz. KALP HASTALARI DİLALTI HAPI ALMASI ORUCU BOZAR MI? Bazı kalp rahatsızlıklarında dilaltına konulan ilaç, doğrudan ağız dokusu tarafından emilip kana karışarak kalp krizini önlemektedir. Söz konusu ilaç, ağız içinde emilip yok olduğundan mideye bir şey ulaşmamaktadır. Bu itibarla, dilaltı hapı kullanmak orucu bozmaz. HER GÜN İLAÇ KULLANAN HASTALARIN ORUÇ TUTMASI GEREKİR Mİ? Hastalık, Ramazan’da oruç tutmamayı mubah kılan özürlerdendir. Bir kimsenin oruç tuttuğu takdirde hastalanacağı, hasta ise hastalığının artacağı tıbben veya tecrübe ile sabit olursa oruç tutmayabilir. İyi olunca da yalnız yediği günler sayısınca kaza etmesi gerekir. Âyet-i Kerime’ de “Sizden her kim hasta yahut yolcu olursa tutamadığı günler sayısınca diğer günlerde oruç tutar” buyrulmuştur Bakara, 2/184. Ömrü boyunca bu durumda hasta olan kişiler ise, her gün için bir fidye verirler. Yoksul ve muhtaç kişilerin fidye vermeleri de gerekmez. Zira dinimizde hiç kimse, gücünün üstünde bir sorumlulukla yükümlü tutulmamıştır. ENDOSKOPİ , KONOLONOSKOPİ YAPTIRMAK ULTRASON ÇEKTİRMEK ORUCU BOZAR MI? Mideyi görüntülemek veya mideden parça almak için yaptırılan endoskopide, ağız yoluyla mideye tıbbî bir cihaz sarkıtılmakta ve işlem bittikten sonra çıkarılmaktadır. Kolonlardaki hastalığı teşhis etmek amacıyla, bağırsak içini görüntülemek veya parça almak için yapılan kolonoskopide, makattan bağırsaklara cihaz gönderilmekte ve işlem bittikten sonra çıkarılmaktadır. Kolonoskopide, hemen daima, endoskopide de genellikle, incelenecek alanın temizliğini sağlamak amacıyla cihaz içinden su verilmektedir. Endoskopi veya kolonoskopi yaptırmak; makat veya ferçten ultrason çektirmek; yeme, içme anlamına gelmemekle birlikte, çoğunlukla cihaz içinden su verildiği için oruç bozulur. Ancak söz konusu işlemlerde cihazların kullanımı sırasında sindirim sistemine su, yağ ve benzeri gıda özelliği taşıyan bir madde girmemesi durumunda endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat veya ferçten ultrason çektirmek orucu bozmaz. İDRAR KANALININ GÖRÜNTÜLENMESİ KANALI İLAÇ AKITILMASI ORUCU BOZAR MI? İdrar kanallarına giren cihazlar veya akıtılan ilaçlar orucu bozmaz. ANESTEZİ YAPILMASI ORUCU BOZAR MI? Anestezi, nefes yolu veya iğne ile vücuda ilaç verilerek oluşturulmaktadır. Nefes yolu veya iğne ile yapılan anestezi, mideye ulaşmadığı gibi, yeme-içme anlamı da taşımamaktadır. Ancak bölgesel ve genel anestezide, acil durumlarda ilaç ve sıvı vermek amacıyla damar yolu açılarak, bu açıklık, işlem süresince serum vermek suretiyle sağlanmaktadır. Bu itibarla, lokal anestezi, orucun sıhhatine engel değildir. Bölgesel ve genel anestezide serum verildiği için oruç bozulur. FİTİL KULLANMAK LAVMAN YAPTIRMAK ORUCU BOZAR MI? Makattan tedavi amaçlı kullanılan fitiller, her ne kadar sindirim sistemine dahil olmakta ise de, sindirim ince bağırsaklarda tamamlandığı, fitillerde gıda verme özelliği bulunmadığı için orucu bozmaz. Aynı şekilde kadının da tedavi amaçlı vajinasından/fercinden kullanılan fitiller de orucu bozmaz. Lavman yaptırmak konusunda ise, iki durum söz konusudur; kalın bağırsaklarda su, glikoz ve bazı tuzlar emildiği için, gıda içe- ren sıvının bağırsaklara verilmesi veya orucu bozacak kadar su emilecek şekilde verilen suyun bağırsakta kalması durumunda oruç bozulur. Ancak, suyun bağırsaklara veril- mesinden sonra bekletilmeyip bağırsakların hemen temizlenmesi durumunda, verilen su ile birlikte bağırsaklarda bulunan dışkının dışarıya çıkarıldığı ve bu esnada emilen su da çok az olduğu için oruç bozulmaz. ADET DÖNEMLERİNDE KADINLAR VE ORUÇ TUTABİLİR Mİ? Kadınlar hayız adet ve nifas hâllerinde oruç tutabilirler mi? Kadınlar hayız ve nifas hâllerinde oruç tutmazlar. Daha sonra tutamadıkları oruçlarını kaza ederler. Bu konuda müçtehitler görüş birliği içindedirler. ADET GECİKTİRİCİ İLAÇ KULLANARAK ORUÇ TUTULABİLİR Mİ? Ay hâli oruç tutmaya mânidir. Bu hâlde iken tutulan oruç geçerli olmaz. İlaç etkisi ile de olsa, akıntı olmadıkça ay hâli vuku bulmuş olmayacağından tutulan oruç geçerlidir. Ancak hayız kanı ile vücutta biriken zararlı maddeler dışarı atıldığından, vücudun sıhhati bakımından ay hâlini önlemek için ilaç kullanılması tavsiye edilmez. ORUÇLU İKEN ADET GÖREN KADININ ORUCU BOZULUR MU? Oruçlu iken hayız olan/âdet gören kadının orucu bozulmuş olduğundan yiyip içer. Şu kadar var ki, böyle bir kadın, yiyip içebileceği gibi edeben oruçlu gibi davranmaya devam etmesi uygun olur. İMSAKTAN SONRA ADETİ BİTEN KADIN ORUÇ TUTABİLİR Mİ? İmsak vaktinden sonra âdet hali sona eren bir kadın, o gün hiçbir şey yiyip içmemiş olsa bile, oruç tutmuş sayılmaz.
Kan Orucu Bozar Mı, Tüm İslam alemine oruç tutmak farz kılınmıştır. Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır. Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır. Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz. Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten fazlaysa bozar. Ağız bazen bedenin içi sayılır. Bunda, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz. İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur. Ağızdaki yaradan yahut mideden ağza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz. Bu kanı tükürünce yada yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sarı ise, yine bozulmaz. Mideden gelen başka şeyler ağza geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz. Ağız dolusu, ağızdan dışarı çıkarsa, ikisi de bozulur. Ağzın içi, bazen de bedenin dışı gibi olur. Ağza su alınca oruç vermenin orucu bozup bozmaması, ile ilgili olarak birbirine zıt iki rivayet vardır. Bunlardan birine göre Hz. Peygamber "Hacamat yapanın ve yaptıranın vücuttan tedavi maksadıyla kan alanın ve aynı amaçla vücudundan kan aldıranın orucu bozulur." Buna göre Ramazanda oruçlu iken kan verenin orucu bozulmaz. Vücuda kan almak ise, beslenme, gıda alma kapsamına girdiği için orucu bozar. Kan vermekle kişi günahkar da olmaz. Ancak kendisi güçten düşerek oruç tutmasını zorlaştıracak derecede kan aldırmak mekruh olur. Mesela; Burun, göz damlası, astım hastalarının kullandığı spreyler, dilaltı ilacı gibi ilaçların orucu bozmadığı belirtilmiştir. Göz ve burun damlası da orucu bozmayan ilaçlar arasındadır. Kulak tedavisinde de damla kullanmak ve yıkatmak orucu bozmuyor. Ancak kulak zarının yırtılması ve buradan giren suyun mideye ulaşması, halinde oruç rahatsızlıklarında, kullanılan dil altı ilacı da orucu bozmuyor. Dişlerin arasından çıkan kan boğaza gidecek olursa, bakılır; Eğer az olur da içeriye geçmezse, orucu bozmaz. Çünkü adet gereği bundan korunmak mümkün değildir. Çok olmakla beraber çoğunluğu tükürük teşkil ederse, hüküm yine böyle olacaktır. Ancak, çoğunluğu kan olur ve tadı duyulur bir halde yada kanla tükürük eşit bulunursa, yutulunca oruç bozulur. Çıkarılan diş için de bu haller geçerlidir. Endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat yada felçten ultrason çektirmek ile ilgili ise cihazların kullanımı sırasında sindirim sistemine su, yağ ve benzeri gıda özelliği taşıyan bir madde girmemesi durumunda oruç bozulmuyor. İdrar kanallarına giren cihazlar yada akıtılan ilaçlar da orucu bozmazken anestezi ile ilgili lokal ve nefes yoluyla verilen anestezinin orucun sıhhatine engel olmadığı, iğne ile vücuda ilaç verilerek yapılan anestezinin orucu bozduğu yaptırmak, hastaya serum ve kan vermek, kullanma amacına göre değişebilir. Ağrıyı dindirmek, tedavi etmek, vücudun direncini artırmak, gıda vermek gibi amaçlarla enjeksiyon yapılmaktadır. Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmazlar. Ancak gıda ve keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar. Hastaya serum yada kan verilmesi de, aynı hükme tabidir. Diyaliz, böbrek yetmezliği hastalarına uygulanan diyaliz, periton diyalizi hemodiyaliz olmak üzere iki çeşittir. Periton diyalizi, karın boşluğuna verilen özel bir solüsyon aracılığı ile, hastanın kendi karın zarı kullanılarak kanın zararlı maddelerden arındırılması ve sıvı dengesinin sağlanması işlemidir. Hemodiyaliz ise, kanın vücut dışında bir makine yardımı ile temizlenip vücuda geri verilmesi bir iğne aracılığı ile hastanın kolundan alınır. Hemodiyaliz makinası, diyalizör denen bir filtreden kanı sürekli geçirerek zararlı maddeleri ve fazla suyu filtre eder. Filtre edilen temiz kan ikinci bir iğne ile hastanın damarına geri verilir. Bu işlem yapılırken bazen, gıda içerikli sıvı verilmesi gerekmektedir. Buna göre hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmaz. Diğer diyaliz çeşitlerinde ise, vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozulur. Burundan geniz 'e giden kanı yada dişi kanayan ağzındaki kanı yutunca, yani kan mideye gidince oruç bozulur. Sadece kaza gerekir. Mideye kan gitmedikçe oruç bozulmaz. Son Güncelleme 104524 Kan Orucu Bozar Mı ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. 0 Yorum Yapılmış "Kan Orucu Bozar Mı" Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin Kan Grubuna Göre Kişilik Kan grubuna göre kişilik, arasında oldukça yakın bir ilişki olduğu yapılan araştırmalarla belirlenmiştir. İnsan vücudunda bulunan en önemli maddelerden biri kandır. Vücudun % 7-8 oranı kandan meydana gelir. Kan miktarında olabilecek küçük bir azalma ... Boğazdan Kan Gelmesi Boğazdan Kan Gelmesi, Ağız boşluğundan sonra gelen geçide "boğaz" denir. Akciğerlere gidecek olan hava mideye gidecek olan yiyecek lokması orta kulağa ulaşacak olan ses dalgaları buradan geçmektedirler. Ayrıca boğazın iki yanındaki lenf sistemi ağız ... Kan Şekeri Değerleri Kan Şekeri Değerleri, Kan şekeri glikoz düzeyini gösteren tahlildir. Glikoz GLU tahlillerde yazar vücudun enerji ihtiyacını giderecek başlıca yakıtı olmak üzere kullanılan 6 karbonlu moleküldür. Her insanda kanın glikoz seviyesi belli bir aralık ... Kan Şekerini Düşüren Yiyecekler Kan şekerini düşüren besinler; kan şekeri düzeyini sabit bir şekilde tutmak ya da ağır ağır yükselmesine yardımcı olmak için tavsiye edilen bazı besin grupları, ayrıca kilo vermeyi de sağlayarak aşırı kilonun yol açtığı kalp rahatsızlıkları ve hi... Kan Grubuna Göre Diyet Kan grubuna göre diyet, insanların kan grupları sağlık ve hastalıklar üzerinde etkili olduğu uzun yıllar boyunca yapılan araştırmalar ile kanıtlanmıştır. İnsanların kan grupları, kilo almada, kilo vermede etkili bir faktördür. Dolayısı ile beslenerek... Kan Grupları Kan grupları, insanlardaki kanın özelliklerini belirtmek amacıyla, antikorlara bakılarak belirlenmiş olan sınıflandırma sistemidir. Kanda bulunan alyuvarlar, kana kırmızı rengi veren oluşumlardır. Alyuvarların üzerinde bulunan, kan proteinlerine göre... En Zor Bulunan Kan Grubu En Zor Bulunan Kan Grubu, Kan insanın yaşaması için gerekli olan en önemli unsurlardan birisidir. Kan, hayatın ta kendisidir. Tüm uygarlıklar, kan bağlarıyla kurulmuştur. İnsanlık tarihinde, çok önemli bir dinsel ve kültürel simge sayılır. Fiziksel v... Tokluk Kan Şekeri Tokluk kan şekeri, yemek yedikten sonra kandaki glükoz yani şeker miktarıdır. Glükoz karbonhidratlı gıdalardan gelir. Karbonhidrat vücudun ana enerji kaynağıdır. Kandaki glükoz miktarı yemek yedikten sonra artışa geçer. Bu da pankreasın insülin salgı... Kan Şekeri Düşmesi Kan şekeri düşmesi hipoglisemi de denilen herhangi bir nedene bağlı olarak vücutta bulunan glikoz yani şeker oranının eksilmesi durumuna verilen addır. Yaşam kalitesini doğrudan etkilemekte olan şeker düşmesi problemi, ilerleye durumlarda şekerin yük... Kan Nasıl Alınır Kan Nasıl Alınır, Kan alma işlemine geçmeden önce hastaya selam verilmeli ve kendisini tanıtmalıdır. Hastanın kendisini iyi hissettiğinden emin olmalıdır. Hastanede yatan hastanın adı soyadı, hastane numarası olan bir bilezik olmalıdır. Hastaya adını... Kan Vücutta Neden Dolaşır Kan Vücutta Neden Dolaşır, Kan damarları vücudun her noktasını dolaşır. Bilhassa damarlarımız o kadar uzundurlar ki düz bir alana yayılacak olsalar toplam uzunlukları yaklaşık 100 bin kilometre olur. Kan damarlarının vücutta her yerini kapladığını an... Dışkıda Kan Dışkıda kan, farklı hastalıklardan veya makattan kaynaklanan bir sorunun belirtisi olabileceği gibi ihmal edilmemesi gereken önemli sağlık sorunları arasında yer alır. Dışkıda meydana gelen ve gözle görülecek kadar belirgin olan kan, diğer adıyla ''h... Kan Grubuna Göre Kişilik Boğazdan Kan Gelmesi Kan Şekeri Değerleri Kan Şekerini Düşüren Yiyecekler Kan Grubuna Göre Diyet Kan Grupları En Zor Bulunan Kan Grubu Tokluk Kan Şekeri Kan Şekeri Düşmesi Kan Nasıl Alınır Kan Vücutta Neden Dolaşır Dışkıda Kan Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı Kan Çıbanı Balgamda Kan Kan Nasıl Temizlenir Kan Gruplarına Göre Beslenme Kan Şekeri Kan Transfüzyonu Kan Değerleri Kulaktan Kan Gelmesi Kan Gazı Kan Grubu Kan Sulandırıcı İlaçlar Kan Kusmak Kan Şekeri Neden Düşer Kan Vermenin Zararları Kan Kurdu İlişkiden Sonra Kan Gelmesi Kan Yapan Meyveler Popüler İçerik Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı, Tokluk kan şekeri yemek yedikten sonraki durumumuzdur. Ana öğünlerden iki saat sonra yapılan veya şeker yükleme testiyle... Kan Çıbanı Kan Çıbanı, Derideki ter veya kıl bezlerinin bakteriler tarafından iltihaplanması sonucu oluşur. Yanlış beslenme yağlı besinler veya metabolizma has... Balgamda Kan Balgamda Kan, Kanlı balgam, kanın fazla bulunduğu bir balgamdır. Solunum yolları damarlarının çeşitli aşınmaları sonucu bronş ve akciğer damarları af... Kan Nasıl Temizlenir Kan nasıl temizlenir? Vücudumuzdaki kan öncelikle böbreklerimiz ve karaciğerimiz tarafından temizlenir. Nefes yoluyla akciğer de kanın temizlenmesine ... Kan Gruplarına Göre Beslenme Kan Gruplarına Göre Beslenme, Kan gruplarına göre beslenme, büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süreli yaşamamız için gerekli olan besin ... Kan Şekeri Kan Şekeri, Her insanın vücudunda, midenin arka tarafında, pankreas diye adlandırılan bir bez vardır. Bu bez sayesinde insanın vücudundaki kan şekerin... Kan Transfüzyonu Kan Transfüzyonu, bir kişiden diğerine damar içi yoluyla kan transfer edilen yaygın ve güvenli bir uygulamadır. Kan Transfüzyonu genellikle ciddi bir ...
Orucun temel unsuru, yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak, nefsi bunlardan mahrum bırakmaktır ve bunlardan uzak durulmalıdır Ramazan ayının gelmesiyle birlikte oruçla ilgili sıkça sorulan sorular gündemde yerini aldı. Orucun bozulmaması için belli kurallara riayet edilmesi gerekiyor ancak bazı durumlarda kafa karıştıran sorular meydana gelebiliyor. Oruçlarının bozulmasını istemeyen vatandaşlar Diyanet tarafından yayınlanan oruç ile ilgili soruları öğrenmek istiyor. Orucu bozan hususlarda en fazla sorulan sorulardan biri de burun spreyinin orucu bozup bozmadığı. Peki Burun spreyi orucu bozar mı? Orucu bozan durumlar nelerdir? İşte Diyanet’in yaptığı orucu bozan durumlar açıklaması…BURUN SPREYİ ORUCU BOZAR MI?"Oruç tutarken burun spreyi kullanılabilir mi?" sorusuna karşılık Diyanet’ten açıklama geldi. Bahar aylarında burun spreyi kullanmak zorunda olan kişileri sayısı oldukça fazla. Burun spreyi ise bu rahatsız edici durma karşı başvurulan önlemlerin başında İşleri Yüksek Kurulu'nun resmi sitesinde yer alan bilgilere göre, ağız ve burundan alınıp mideye ulaşan her şey orucu bozar. Yani burun spreyi eğer midenize ulaşıyorsa orucu VE BURUN SPREYİ ORUCU BOZAR MI?Ramazan ayı birçok soruyu da beraberinde getirirken burun spreyinin yanı sıra ağızdan alınan spreyin orucu bozup bozmayacağı ise yine merak edilenler arasında. Peki ağız ve burun spreyi orucu bozar mı?Ağız ve burundan alınıp mideye ulaşan her şey orucu bozar. Bu itibarla, ağız kokusunu önlemek veya diş ağrısını gidermek maksadı ile ağza sıkılan sprey ve benzeri maddeler yutulur da mideye ulaşırsa orucu bozar, yutulmazsa üretilen sakızlarda, ağızda çözülen katkı maddeleri bulunduğundan, ne kadar dikkat edilirse edilsin bunların yutulmasından kaçınmak mümkün değildir. Bu sebeple bu tür sakız çiğnemek orucu bozar İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 395, 396. Öte yandan, hangi sakızın orucu bozmayan türden olduğu bilinemeyeceğinden oruçlu iken sakız çiğnemekten DAMLASI ORUCU BOZAR MI?Tedavi amacıyla buruna damlatılan ilacın bir damlası, yaklaşık 0, 06 cm3 tür. Bunun bir kısmı da burun çeperleri tarafından emilmekte, çok az bir kısmı mideye ulaşmaktadır. Bu da, mazmazadan ağzı su ile çalkalamadan sonra ağızda kalan rutubette olduğu gibi orucu bozacak düzeyde görülmemiştir. Kaldı ki bu işlem yeme içme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla burun damlası orucu bozmaz DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar.Ancak Dinimiz İslam’da yer alan bilgiye göre ise her ne olursa olsun ağızdan ve burundan alınan sprey ve ilaçların orucu bozacağı ifade ediliyor."Astım spreyi ile ağza püskürtülen oksijenli ilaç orucu bozmaz, çünkü miktarı azdır" sorusuna karşılık "Hâlbuki hiçbir kitapta Çoğu bozar, azı bozmaz diye bir kayıt yok. Gıda değil veya deva değil, küçücük bir taş veya kum tanesi de boğaza girince bozduğu, yukarıda adı geçen kitapların hepsinde bildirilmektedir." İfadelerine yer ORUCUNU BOZAN ŞEYLER NELERDİR?Orucun temel unsuru, yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak, nefsi bunlardan mahrum bırakmak olduğu için, oruçlu iken bunlar ve bu anlama gelecek davranışlar orucu bozar. Yemek ve içmek, yenilip içilmesi mûtat olan her şeyi kapsamı içine nargile gibi keyif veren tütün kökenli dumanlı maddeler ile uyuşturucular ve tiryakilik gereği alınan tüm maddeler oruç yasakları kapsamına girer İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 386-387. Her ne sebeple olursa olsun, ağızdan alınan ilaçlar da aynı hükme tabidir. Ramazan orucunu bozup, yalnız kaza gerektiren şeyler1- Boğaza kar ve yağmur kaçması,2- Astım spreyi kullanmak,3- Zorla bozdurulmak,4- Buruna sıvı ilaç koymak,5- Burnuna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz.]6- Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek,7- Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi,8- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek,9- Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak,10- Derideki açık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi,11- Vücuda ilaç şırınga etmek,12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak,13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması,14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek,15- Güneş battı zannederek orucunu bozmak,16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak,17- Buruna çekilen suyun ağızdan çıkması,18- Abdest alırken boğaza su kaçması, [Hanbelî’de bozmaz.]19- Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak,20- Makattan veya kadınların önden fitil kullanması,21- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek,22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu kasten bozması,23- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî’de bozmaz.]24- Dil altına konan ilacı emmek,25- Makata konan pamuğun veya başka şeyin hepsinin içeri girmesi,26- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması,27- Lavman yaptırmak, [Mâlikî’de bozmaz.]28- Özel olarak su buharı teneffüs etmek,29- Burundan genze giden kanı yutmak,30- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak,31- Açlığa veya susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek. [Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kağıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.]32- Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girmesi,33- Mastürbasyon yapmak,34- Yaş parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Hanbeli’de bozmaz.]35- Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak farz Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat orucunu bozup sefere çıksa, kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür Oruçlunun ağzına giren gözyaşı veya ter, çok olur da, tuzluluğunu ağzının her yerinde duyar ve yutarsa orucu bozulur. Yutmayıp tükürürse bozulmaz.
Kur’an-ı Kerim’de önemine değinilen tek ay Ramazan’dır. Bu önemli ayda oruç ibadeti Müslümanlara farz kılınmıştır. Milyonlarca Müslüman Ramazan ayını oruç tutarak geçirecek. Sahur ile başlayan oruç iftar saati ile sona erecek. Ancak orucunu riske atmak istemeyen kişilerin veya oruç tutan kişilerin dikkat etmesi gereken hususlar bulunuyor. Orucun bozulmasına bu hususlar arasında, buruna çekilen suyun ağızdan çıkması, boğaza kar ve yağmur kaçması, burundan alınan sıvı ilaç gibi durumlar yer alıyor. Orucu Bozan Şeyler ve Kaza Gerektiren Durumlar 1- Boğaza kar ve yağmur kaçması, 2- Astım spreyi kullanmak, 3- Zorla bozdurulmak, 4- Buruna sıvı ilaç koymak, 5- Burnuna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz.] 6- Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek, 7- Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi, 8- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek, 9- Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak, 10- Derideki açık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi, 11- Vücuda ilaç şırınga etmek, 12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak, 13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması, 14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek, 15- Güneş battı zannederek orucunu bozmak, 16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak, 17- Buruna çekilen suyun ağızdan çıkması, 18- Abdest alırken boğaza su kaçması, [Hanbelî’de bozmaz.] 19- Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak, 20- Makattan veya kadınların önden fitil kullanması, 21- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek, 22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu kasten bozması, 23- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî’de bozmaz.] 24- Dil altına konan ilacı emmek, 25- Makata konan pamuğun veya başka şeyin hepsinin içeri girmesi, 26- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması, 27- Lavman yaptırmak, [Mâlikî’de bozmaz.] 28- Özel olarak su buharı teneffüs etmek, 29- Burundan genze giden kanı yutmak, 30- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak, 31- Açlığa veya susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek. [Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kağıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.] 32- Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girmesi, 33- Mastürbasyon yapmak, 34- Yaş parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Hanbeli’de bozmaz.] 35- Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak farz değildir. 36- Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat orucunu bozup sefere çıksa, kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür değildir. 37- Oruçlunun ağzına giren gözyaşı veya ter, çok olur da, tuzluluğunu ağzının her yerinde duyar ve yutarsa orucu bozulur. Yutmayıp tükürürse bozulmaz. Unutarak yemek içmek orucu bozar mı? Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Hz. Peygamber “Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir.” Buhârî, Savm, 26 buyurmuştur. Unutarak yiyip içen kimse, oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzındakileri çıkarıp ağzını yıkamalı ve orucuna devam etmelidir. Oruçlu olduğu hatırlandıktan sonra mideye bir şey inerse, oruç bozulur Merğînânî, el-Hidâye, II, 253-254. Diş fırçalamak orucu bozar mı? Boğaza su kaçırmadan ağzı su ile çalkalamak orucu bozmadığı gibi diş fırçalamakla da oruç bozulmaz el-Fetâva’l-Hindiyye, I, 220. Bununla birlikte, diş macununun veya suyun boğaza kaçması hâlinde oruç bozulur. Orucun bozulma ihtimali dikkate alınarak, dişlerin imsakten önce ve iftardan sonra fırçalanması, oruçluyken fırçalanacaksa macun kullanılmaması uygun olur. Öpüşmek orucu bozar mı? Oruçlu olan kimse orucu bozacak şeylerden kaçındığı gibi orucun sevabını azaltacak şüpheli durumlardan da kaçınmalıdır. Ramazanda oruçlu olduğunu bile bile cinsel ilişkide bulunmakla oruç bozulur, hem kaza ve hem de keffâret gerekir Buhârî, Savm, 30. Eşlerin birbirlerini öpmeleri veya sarılmalarıyla oruçları bozulmaz. Ancak bu durumda boşalma meydana gelirse oruç bozulur ve güne gün kaza gerekir Merğınânî, el-Hidâye, II, 256. Denize girmekle oruç bozulur mu? Ağız ve burundan su kaçırmamak kaydıyla denize girmekle oruç bozulmaz. Fakat denize giren kimse, yüzme esnasında gelen dalgalar karşısında veya başka bir şekilde su yutabilir. Bu itibarla oruçlu iken denize girmekten kaçınmak daha ihtiyatlıdır. Yıkanmak orucu bozar mı? Ağız ve burnundan su girip de sindirim organına ulaşmadıkça oruçlu kimsenin yıkanması, orucuna zarar vermez. Nitekim Hz. Âişe ve Ümmü Seleme, Hz. Peygamberin Ramazan’da imsaktan sonra yıkandıklarını haber vermişlerdir Buhârî, Savm, 25. Bu itibarla, ağız ve burundan mideye su kaçırmamak şartıyla oruçlu kişi yıkanabilir el-Fetâva’l-Hindiyye, I, 220. Oruçlu iken kan vermek ve vücuda kan almak orucu bozar mı? Ramazan’da oruçlu iken kan verenin orucu bozulmaz İbn Kudâme, el-Muğnî, IV, 50-52. Vücuda kan almak ise, beslenme, gıda alma kapsamına girdiği için orucu bozar. Kan vermenin orucu bozup bozmaması ile ilgili olarak birbirine zıt iki rivayet vardır. Bunlardan birine göre Hz. Peygamber “Hacamat yapanın ve yaptıranın vücuttan tedavi maksadıyla kan alanın ve aynı amaçla vücudundan kan aldıranın orucu bozulur.” Ebû Dâvûd, Savm, 28 buyurmuştur. Öte yandan Resûlullah’ın oruçlu iken hacamat yaptırdığı rivayet edilmiştir Buhârî, Savm, 32; Ebû Dâvûd, Savm, 29. Bu iki hadisi birlikte değerlendiren bilginlerin çoğu, birinci hadisi “Hacamat yapan kişinin, kanı özel alet ile emerken ağzına kaçırabileceği, hacamat yaptıran ise kan verdiği için zayıf düşerek hasta olabileceği için oruçları bozulma tehlikesi ile karşı karşıya kalır.” şeklinde yorumlamış ve ikinci hadisi esas alarak kan vermenin orucu bozmayacağı sonucuna varmışlardır. Cünüp iken tutulan oruç geçerli midir? Cünüplük oruç tutmaya engel değildir. İster cünüp olmayı gerektiren hâl, oruca başlanmadan gerçekleşmiş olsun, ister ihtilam olma gibi orucu bozmayan bir sebeple oruçlu iken gerçekleşmiş olsun fark etmez. Ancak cünüp olan kişi, bir an önce yıkanıp temizlenmelidir. Cünüp iken üzerinden bir namaz vakti geçmemelidir. Guslün bir namaz vaktinden daha fazla süreyle ertelenmesi günahtır. Çünkü geciktirilirse namaz terk edilmiş olur İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 372. Ağda veya epilasyon yaptırmak oruca engel olur mu? Vücuttaki kılların hangi yolla olursa olsun alınması orucu bozmaz. Çünkü oruç, bir şey yemek, içmek ve cinsel ilişkide bulunmaktan dolayı bozulur. Kıl almak veya aldırmak bunların kapsamında olmadığından orucu bozmaz. Burada şu husus da belirtilmelidir ki, kadının erkeğe karşı avret mahalli eller, ayaklar ve yüzü hariç tüm bedenidir. Kadının kadına karşı avret mahalli, diz kapağı ile göbek arasıdır. Zaruret ve ihtiyaç olmadan bu yerlerin dışındaki bölgelerin başka kadınlara veya erkeklere gösterilmesi caiz değildir. Bu itibarla ağda veya lazerle epilasyon yaptırmak isteyen kişinin, erkek olsun kadın olsun yabancı bir kişiye avret mahallini açması helal olmadığı gibi, bu işlemi uygulayan kişinin de bu kısma bakması ve dokunması helal değildir Merğînânî, el-Hidâye, VII, 187,194-195. Sakız çiğnemek orucu bozar mı? Günümüzde üretilen sakızlarda, ağızda çözülen katkı maddeleri bulunduğundan, ne kadar dikkat edilirse edilsin bunların yutulmasından kaçınmak mümkün değildir. Bu sebeple bu tür sakız çiğnemek orucu bozar İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 395, 396. Öte yandan, hangi sakızın orucu bozmayan türden olduğu bilinemeyeceğinden oruçlu iken sakız çiğnemekten sakınılmalıdır. Ağız spreyi kullanmak oruca zarar verir mi? Ağız ve burundan alınıp mideye ulaşan her şey orucu bozar. Bu itibarla, ağız kokusunu önlemek veya diş ağrısını gidermek maksadı ile ağza sıkılan sprey ve benzeri maddeler yutulur da mideye ulaşırsa orucu bozar, yutulmazsa bozmaz. Makyaj yapmak ve saç boyamak orucu bozar mı? Oruç, bir şey yemek, içmek ve cinsel ilişkide bulunmaktan dolayı bozulur. Makyaj, saç boyamak ve saç bakımı bu kapsamda olmadığından orucu bozmaz. Nikotin bandı orucu bozar mı? Nikotin bandı orucu bozmaz. Kural olarak orucu bozan şeyler, vücuda normal yollarla giren maddeler ve cinsel ilişkidir. Vücuda sürülen yağ, merhem gibi maddeler, deri üzerindeki gözenekler ve deri altındaki kılcal damarlar yoluyla emilerek kana karışmaktadır. Ancak cildin bu emişi, çok az ve yavaş olmaktadır. Diğer taraftan bu işlem yeme, içme ve beslenme anlamına da gelmemektedir Bak. Merğînânî, el-Hidâye, II, 263-264; Kâsânî, Bedâî’, II, 98; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 366-367. Böbrek taşı kırdırmak orucu bozar mı? Oruçlu olan bir kimsenin, vücuduna gıda verici bir madde enjekte edilmeden böbrek taşı kırdırmasıyla orucu bozulmaz. Bu operasyon esnasında böbreklere kan akması da orucu bozmaz. İnsülin iğnesi orucu bozar mı? İğnenin orucu bozup bozmayacağı, kullanılış amacına göre değerlendirilebilir. Ağrı dindirmek, tedavi etmek, vücudun direncini artırmak, gıda vermek gibi amaçlarla enjeksiyon yapılmaktadır. Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmazlar. Ancak gıda ve/veya keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar. Şeker hastalarının kullandıkları insülin iğnesi bu nitelikte olmadığı için orucu bozmaz. Diğer yandan ehil doktorların, oruç tutmasının sağlık açısından zararlı olacağı teşhisini koyduğu bir hasta, Ramazan’da oruç tutmayabilir. Böyle bir kişi, eğer iyileşme ihtimali varsa orucunu daha sonra kaza etmek üzere bırakır; böyle bir ihtimal yoksa Ramazan ayının her günü için birer fidye verir. İnsüline bağımlı olarak yaşayan hastaların da oruç tutmaları sağlıklarına zarar veriyorsa oruç tutmayabilirler. Tutamadıkları oruçlarının sayısınca her gün için bir fidye verirler. Damardan verilen radyoaktif madde orucu bozar mı? Bazı hastalıkların teşhisi amacıyla hastalara damar yoluyla besleyici niteliği olmayan radyoaktif maddenin verilmesi orucu bozmaz. Çünkü bu şekilde verilen söz konusu madde besleyici ve vücudu kuvvetlendirici mahiyet taşımamaktadır. Göz damlası orucu bozar mı? Konunun uzmanlarından alınan bilgilere göre, göze damlatılan ilaç, miktar olarak çok az 1 mililitrenin 1/20’si olan 50 mikrolitre olup bunun bir kısmı gözün kırpılmasıyla dışarıya atılmakta, bir kısmı gözde, göz ile burun boşluğunu birleştiren kanallarda ve mukozasında mesâmat gözenekler yolu ile emilerek vücuda alınmaktadır. Kaldı ki bu işlem yeme içme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla göz damlası orucu bozmaz. DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. Kâsânî, Bedâî’, II, 98. Anestezi orucu bozar mı? Anestezi acı ileten sinir yolları üzerinde iletimin değişik seviyelerde engellenmesi demektir. Lokal, bölgesel ve genel anestezi olmak üzere, üç türlü anestezi vardır. Küçük ameliyatlarda ameliyat bölgesinin yakın çevresine iletimi engelleyen ilaçların verilmesi ile oluşan anesteziye lokal anestezi sınırlı uyuşturma denir. Vücudun daha geniş bölgeleri, örneğin belden aşağısı veya bir yarısı iletimin omurilik düzeyinde engellenmesi için omuriliğe veya omuriliğe varmadan geniş bir sinir grubunun oluşturduğu bağlantı yerleri üzerine ilaç verilerek oluşturulan anesteziye bölgesel anestezi denir. Hastanın uyutulup ağrının duyulması beyin düzeyinde engellenirse, bu tür anesteziye genel anestezi denir. Anestezi, nefes yolu veya iğne ile vücuda ilaç verilerek oluşturulmaktadır. Nefes yolu veya iğne ile yapılan anestezi, mideye ulaşmadığı gibi, yeme-içme anlamı da taşımamaktadır. Ancak bölgesel ve genel anestezide, acil durumlarda ilaç ve sıvı vermek amacıyla damar yolu açılarak, bu açıklık işlem süresince serum vermek suretiyle sağlanmaktadır. Bu itibarla, lokal anestezi sınırlı uyuşturma orucun sıhhatine engel değildir. Bölgesel ve genel anestezide serum verildiği için oruç bozulur DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. Merğînânî, el-Hidâye, II, 263-264; Kâsânî, Bedâî’, II, 98. Kulak damlası orucu bozar mı? Kulak ile boğaz arasında bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak zarı bu kanalı tıkadığından, ilaç boğaza ulaşmaz. Bu nedenle kulağa damlatılan ilaç orucu bozmaz. Kulak zarında delik bulunsa bile, kulağa damlatılan ilaç, kulak içerisinde emileceği için, ilaç ya hiç mideye ulaşmayacak ya da çok azı ulaşacaktır. Kaldı ki bu işlem yeme içme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla kulak damlası orucu bozmaz DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. Merğînânî, el-Hidâye, II, 263; Kâsânî, Bedâî’, II, 98; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 367, 376. Kulağın yıkattırılması orucu bozar mı? Kulak ile boğaz arasında bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak zarı bu kanalı tıkadığından, su boğaza ulaşmaz. Bu nedenle kulağın yıkattırılması orucu bozmaz. Ancak kulak zarının delik olması durumunda, kulak yıkattırılırken suyun mideye ulaşması mümkündür. Bu itibarla, yıkama sırasında suyun mideye ulaşması hâlinde oruç bozulur DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. Merğînânî, el-Hidâye, II, 263; Kâsânî, Bedâî’, II, 98; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 367, 376. Diyaliz uygulamalarında oruç bozulur mu? Böbrek yetmezliği hastalarına uygulanan diyaliz, periton diyalizi, hemodiyaliz olmak üzere iki çeşittir. Periton diyalizi, karın boşluğuna verilen özel bir solüsyon aracılığı ile hastanın kendi karın zarı kullanılarak kanın zararlı maddelerden arındırılması ve sıvı dengesinin sağlanması işlemidir. Hemodiyaliz ise, kanın vücut dışında bir makine yardımı ile temizlenip vücuda geri verilmesi işlemidir. Kan bir iğne aracılığı ile hastanın kolundan alınır. Hemodiyaliz makinası, diyalizör denen bir filtreden kanı sürekli geçirerek zararlı maddeleri ve fazla suyu filtre eder. Filtre edilen temiz kan ikinci bir iğne ile hastanın damarına geri verilir. Bu işlem yapılırken bazen, gıda içerikli sıvı verilmesi gerekmektedir. Buna göre hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmaz. Diğer diyaliz çeşitlerinde ise, vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozulur DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. Merğînânî, el-Hidâye, II, 263-264; Kâsânî, Bedâî’, II, 98. Trombosit temini için kan vermek orucu bozar mı? Konunun uzmanlarından alınan bilgiye göre; kandaki trombosit, normal kan verme yoluyla veya aferez cihazı vasıtasıyla elde edilmektedir. Normal kan verme yöntemiyle trombosit alımında sadece kan vermek söz konusudur. Hz. Peygamberin oruçluyken kan aldırdığı yönündeki rivayetleri değerlendiren İslam âlimleri kan verenin orucunun bozulmayacağını ifade etmişlerdir Buhârî, Savm, 32; Ebû Dâvûd, Savm, 29; İbn Kudâme, el-Muğnî, IV, 50-52. Aferez cihazıyla trombosit alımında ise kan bağışçısının bir kolundan cihaz vasıtasıyla kan çekilir ve kandaki trombositler cihaz içinde ayrıştırılarak diğer koldan bağışçıya tekrar geri verilir; kanın pıhtılaşmasını önlemek için de cihaz setinin içi iki farklı serumla doldurulur. Vücuda kan ve serumun verildiği bu uygulama orucu bozar. Aferez cihazıyla trombosit vermek isteyen bağışçıların bunun yerine normal kan verme yöntemini kullanmaları veya iftar ile sahur arasında bu uygulamayı tatbik ettirmeleri gerekir. Anjiyo yaptırmak orucu bozar mı? Halk arasında anjiyo olarak bilinen operasyon, teşhis ve tedaviye yönelik olarak uygulanmaktadır. Anjiyografi vücut damarlarının görüntülenmesi demektir. Damar içine damarların görünür hâle gelmesini sağlayan ve kontrast madde olarak tanımlanan ilaç verilerek, anjiyogram adı verilen filmler elde edilir. Anjiyografi sayesinde organları besleyen damarlar görüntülenerek damar hastalıkları veya bu damarlardan beslenen organlara ait tanı koydurucu bilgiler edinilir. Tedaviye yönelik olarak uygulanan anjiyonun klasik yöntemi anjiyoplastidir. Bu ise, dar veya tam tıkalı damarların balon ya da stent denilen özel araçlarla tekrar açılması için yapılır. Bu bilgiler ışığında gerek anjiyografi, gerekse anjiyoplasti operasyonlarında yemek ve içmek anlamı bulunmadığından, oruç bozulmaz DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. Kâsânî, Bedâî’, II, 98. Biyopsi yaptırmak orucu bozar mı? Tahlil amacıyla vücudun herhangi bir organından parça alınması biyopsi, orucu bozmaz DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. Merğînânî, el-Hidâye, II, 263-264, Kâsânî, Bedâî’, II, 98. Dilaltı hapı orucu bozar mı? Bazı kalp rahatsızlıklarında dil altına konulan hap, doğrudan ağız dokusu tarafından emilip kana karışarak kalp krizini önlemektedir. Söz konusu hap ağız içinde emilip yok olduğundan mideye bir şey ulaşmamaktadır. Bu itibarla, dilaltı hapı kullanmak orucu bozmaz DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar. Burun damlası orucu bozar mı? Tedavi amacıyla buruna damlatılan ilacın bir damlası, yaklaşık 0, 06 cm3 tür. Bunun bir kısmı da burun çeperleri tarafından emilmekte, çok az bir kısmı mideye ulaşmaktadır. Bu da, mazmazadan ağzı su ile çalkalamadan sonra ağızda kalan rutubette olduğu gibi orucu bozacak düzeyde görülmemiştir. Kaldı ki bu işlem yeme içme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla burun damlası orucu bozmaz DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar. Aşı olmak veya iğne yaptırmak orucu bozar mı? Oruç; yemek, içmek, cinsel ilişki ve bunların kapsamına giren şeylerle bozulur. Bu sebeple, besin değeri taşımayan aşılar orucu bozmaz. Tedavisi devam eden hastalar, sağlıklarına kavuşup tedavileri sona erinceye kadar oruçlarını erteleyebilirler. Bununla birlikte, Ramazan ayında herkesle birlikte oruca devam etmeyi arzu ediyorlar ve oruç tutmalarına da başka bir engel bulunmuyorsa iğnelerini iftardan sonra yaptırmaları yerinde olur. Bu imkâna sahip olmayanlar, tedavi ve aşı amaçlı iğne yaptırabilirler. Ancak, oruçlu iken gıda ve vitamin iğneleri yaptıranların, ağızdan aşı alanların damardan serum ve kan verilenlerin orucu bozulur. Daha sonra bu oruç kaza edilir. Akupunktur tedavisi orucu bozar mı? Oruç, imsak vaktinden iftar vaktine kadar ibadet niyetiyle yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak suretiyle yapılan bir ibadettir Bakara, 2/187. Akupunktur, vücutta belirli noktalara iğne batırarak çeşitli hastalıkları tedavi etme metodudur. Orucu bozan şeyler kapsamında olmadığı yani vücudu beslemesi ve gıdalandırması söz konusu olmadığından akupunktur yaptırmak orucu bozmaz. Merhem ve ilaçlı bant kullanmak orucu bozar mı? Deri üzerindeki gözenekler ve deri altındaki kılcal damarlar yoluyla vücuda sürülen yağ, merhem ve benzeri şeyler emilerek kana karışmaktadır. Ancak cildin bu emişi, çok az ve yavaş olmaktadır. Diğer taraftan bu işlem, yeme içme anlamına da gelmemektedir. Bu itibarla, deri üzerine sürülen merhem, yapıştırılan ilaçlı bantlar orucu bozmaz DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. Merğînânî, el-Hidâye, II, 263-264; Kâsânî, Bedâî’, II, 98; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 366, 367. Diş tedavisi yaptırmak orucu bozar mı? Sırf diş tedavisi sebebi ile oruç bozulmaz. Tedavinin ağrısız gerçekleşmesi için yapılan enjeksiyonlar da beslenme amacı taşımadığı için orucu bozmazlar. Ancak tedavi sırasında yapılan başka işlemler sebebi ile -mesela ağız su ile çalkalanırken- boğaza su, kan veya tedavide kullanılan maddelerden biri kaçarsa oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir. Kusmak orucu bozar mı? Miktarı ne olursa olsun kendiliğinden gelen kusuntu orucu bozmaz. Aynı şekilde mideden ansızın ağza yükselip tekrar mideye dönen şeyler de oruca zarar vermez. Kişinin kendi isteği ile ağız dolusu kusması hâlinde ise oruç bozulur. Hz. Peygamber “Oruçlu kimse kendisine hâkim olamayarak kusarsa ona kaza gerekmez. Her kim de kendi isteği ile kusarsa orucunu kaza etsin.” Ebû Dâvûd, Savm, 32; Tirmizî, Savm, 25 buyurmuştur. Bununla birlikte, kustuğu için orucu bozuldu zannıyla yemeye içmeye devam eden kimsenin orucu bozulur. Böyle bir kimseye keffâret değil, gününe gün kaza gerekir İbnü’l-Hümâm, Feth, II, 332; el-Fetâva’l-Hindiyye, I, 226. Abdest alırken boğaza su kaçarsa oruç bozulur mu? Orucun bozulması konusunda hata; abdest sırasında ağzını çalkalarken isteği dışında boğazına su kaçması örneğinde olduğu gibi, orucu bozan fiilin orucu bozma kastına dayalı olmayarak meydana gelmesidir. Orucu bozan fiilin hataen yapılması orucu bozar ve yalnızca kazayı gerektirir. Hataen boğaza su kaçması, oruçlu bulunulduğu hatırda değilken meydana gelirse, unutarak yapılmış hükmünü alır ve oruç bozulmaz el-Fetâva’l-Hindiyye, I, 222. Bir sahabî Resûlullah’a “Ey Allah’ın Resulü! Oruçlu iken unutarak yiyip içtim. Orucum bozuldu mu?” diye sormuş. Resûlullah da, “Hayır bozulmadı Allah seni yedirip içirdi.” Ebû Dâvûd, Savm 39 cevabını vermiştir. Şafii mezhebine göre ise; abdest veya gusül alırken ağız ve buruna az miktarda alınan su, elde olmayarak boğazdan inerse oruç bozulmaz. Ancak serinlemek veya suyla oynamak ya da abdest ve gusülde gereğinden fazla abartılı bir şekilde ağza ve buruna su almak gibi meşru olmayan bir sebeple su boğazdan aşağı inerse oruç bozulur. Çünkü bu durumda oruçlu kişi kendisine emredilmeyen bir işi yapmıştır Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, I, 629-630. Orucu Bozmayan DurumlarUnutarak yemek içmek ve cinsî münasebette bulunmak. Unutarak yapılan bu işler orucu bozmaz. Ancak oruçlu olduğunu hatırladığı anda, bu işleri yapmayı bırakması Birinin unutarak yiyip içtiği görülürse, eğer yiyip içen adam, güçsüz, zayıf ve ihtiyar birisi ise hatırlatmamak daha iyidir. Zira bu, Allah'ın, o kimseye, güçsüzlüğüne merhameten orucunu unutturmak suretiyle ikram ettiği bir rızıktır. Unutarak yiyip içen kimse güçlü, kuvvetli biri ise hemen Uyurken ihtilâm Hanımını öpmek, elle tutmak, okşamak.. Bu durumda meni gelmedikçe oruç Kadına el sürmeden sadece bakmak veya şehevî konuları düşünmek sebebiyle tahrik olup meninin Geceden cünüp olan kimsenin, yıkanmayı sahurdan sonraya, oruçlu vaktine Ağza gelen balgamı Kafasından burnun içine gelen akıntıyı çekip Denize, yahut başka bir suya dalınca, kulağa su İstek dışı olarak boğaza sigara dumanı gibi keyif verici bir duman Boğazına toz veya sinek kaçmak. Gözyaşı veya yüz teri ağza girecek olsa, eğer bir-iki damla kadarsa orucu bozmaz. Ancak tuzluluğu bütün ağız içinde hissedilecek kadar çok olup oruç hatırda iken yutulursa orucu Sahurdan dişleri arasında kalmış nohut tanesinden küçük bir şeyi yutmak.. Nohut tanesinden büyük olursa orucu Hariçten susam veya buğday tanesi kadar bir şeyi ağzına alıp yavaş yavaş ve tadı boğazına varmayacak şekilde çiğneyip yok Kendiliğinden gelen kusuntu, yine kendiliğinden geriye gitse, ağız dolusu bile olsa orucu bozmaz. Kusma isteğiyle ağza getirilen az miktardaki kusmuk ise kendiliğinden içeri gitse orucu bozmaz. Fakat miktarı ağız dolusu ise orucu Kan Göze sürme Derideki gözeneklerden içeri giren şeyler orucu bozmaz. Buna binaen, vücuda sürülen yağ veya yıkanılıp soğukluğu içeri nüfuz eden su, orucu bozmaz. Çünkü bunlar yoluyla içeri Baş veya karındaki bir yaraya konulan ilâç, vücuttan içeri girmedikçe oruç bozulmaz.
makattan gelen kan orucu bozar mı